Onderzoek NBER en OpenAI: zo gebruiken mensen ChatGPT

Home » AI Kennisbank » Onderzoek NBER en OpenAI: zo gebruiken mensen ChatGPT

ChatGPT is uitgegroeid tot een hulpmiddel voor honderden miljoenen mensen wereldwijd. Maar waarvoor gebruiken we het nu eigenlijk?

Een grootschalig onderzoek van het National Bureau of Economic Research (NBER), in samenwerking met onderzoekers van OpenAI, Harvard en Duke University, geeft voor het eerst een gedetailleerd inkijkje in de data. Ze analyseerden miljoenen gesprekken via de consumentenversie (Free, Plus en Pro) van ChatGPT, geautomatiseerd en anoniem, om te ontdekken hoe en waarvoor we het gebruiken.

Dit zijn 5 belangrijke inzichten uit het onderzoek:

1. Privégebruik domineert (en groeit veel sneller)

Het overgrote deel van het ChatGPT-gebruik in de Free-, Plus- en Pro-versies is niet-werkgerelateerd. In juni 2025 was meer dan 70% van alle berichten privégebruik; een jaar eerder was dat 53%.

Hoe weten de onderzoekers dit? Ze hebben een cruciaal onderscheid gemaakt door elk gesprek automatisch te labelen als “waarschijnlijk werkgerelateerd” of “waarschijnlijk niet-werkgerelateerd”. Dit stelt hen in staat om de verschillen in gebruikspatronen bloot te leggen. Hoewel het zakelijk gebruik ook groeit, neemt het privégebruik veel sneller toe.

De focus op alleen de zakelijke kant van AI mist dus in dit onderzoek. Een groot deel van het zakelijk verkeer loopt bovendien via de API. Dat is ook niet meegenomen in dit onderzoek.

2. De top 3: praktisch advies, informatie zoeken en schrijven

Bijna 80% van al het gebruik valt in drie hoofdcategorieën:

1. Praktisch advies (Practical Guidance)
   Dit is de grootste categorie. Denk aan “Hoe snoei ik een rozenstruik?”, “Stel een trainingsschema voor me op” of “Help mij brainstormen over een naam voor mijn nieuwe bedrijf.”
2. Informatie zoeken (Seeking Information)
   Dit lijkt op traditioneel zoekmachinegebruik, maar dan in dialoogvorm. Bijvoorbeeld: “Wat zijn de openingstijden van de Efteling?”
3. Schrijven (Writing)
   Hulp bij het opstellen of aanpassen van teksten.

3. Op het werk is ‘schrijven’ de onbetwiste koning

Als we inzoomen op puur zakelijk gebruik, springt de categorie ‘Schrijven’ er met kop en schouders bovenuit. Dit beslaat maar liefst 40% van al het werkgerelateerde gebruik.
Een interessant detail: twee derde van deze schrijftaken bestaat niet uit het genereren van volledig nieuwe tekst, maar uit het redigeren, verbeteren, samenvatten of vertalen van tekst die de gebruiker zelf aanlevert. We gebruiken ChatGPT dus vooral als partner om onze eigen communicatie te verfijnen.

4. Verrassend weinig code en coaching

Computerprogrammering beslaat 4,2% van de gesprekken in de consumentenversie van ChatGPT.

Persoonlijke reflectie en coaching (“Therapy/Companionship”) is met 1,9% nog kleiner. Het beeld van mensen die de chatbot als therapeut of vriend gebruiken, lijkt uit dit onderzoek dus een niche te zijn.

5. Meer copiloot dan automatische piloot

Misschien wel de belangrijkste conclusie is het onderscheid dat de onderzoekers maken tussen ‘Asking’ (vragen/adviseren) en ‘Doing’ (doen/uitvoeren).

Doing
Je vraagt de chatbot een concrete taak uit te voeren (“Schrijf deze e-mail”, “Genereer deze code”).

Asking
Je vraagt de chatbot om informatie of advies om zelf een betere beslissing te kunnen nemen (“Wat zijn de voor- en nadelen van deze aanpak?”, “Hoe kan ik dit probleem het beste analyseren?”).

Wat blijkt? Het ‘Asking’-gebruik groeit sneller. Vooral hogeropgeleide professionals in kennisintensieve beroepen gebruiken ChatGPT om betere beslissingen te nemen. De economische waarde zit dus minder in het direct automatiseren van taken en meer in het functioneren als intelligente sparringpartner of copiloot.

Meer informatie

• Nieuwsbericht OpenAI
• Download het onderzoek